Jako osoba niepełnosprawna (i nie planująca już więcej dzieci) mam poniekąd ten luksus, że mogę jedynie patrzeć na przetaczające się przez Polskę protesty kobiet. Patrzę, słucham, czytam, obserwuję. Wywołują one we mnie tyle różnych refleksji, że zapragnęłam je zapisać na później, aby mi nie umknęły.
Przede wszystkim muszę powiedzieć, że ja wiedziałam, że tak będzie. Że naruszenie kruchego „kompromisu aborcyjnego” z roku 1993 wywoła konsekwencje społeczne trudne do wyobrażenia. Mimo że ten kompromis – jak to kompromis – nie zadowalał w pełni nikogo.
Bo o czym właściwie mówił ten „kompromis”? O tym, że choć zasadniczo, jako społeczeństwo, uznajemy aborcję za rzecz niepożądaną (tak, tak, właściwie to ona jest w Polsce ZAKAZANA!) – to jednak dostrzegamy także, że są sytuacje, kiedy należy na nią przyzwolić. Te trzy wyjątki aborcyjne to zagrożenie zdrowia i życia matki, gwałt oraz wysokie prawdopodobieństwo śmiertelnej bądź nieuleczalnej wady płodu.
Wszystko to są sytuacje tzw. wyboru heroicznego, do którego państwo, moim zdaniem, nie ma prawa zmuszać obywateli. Czyż nie dlatego czcimy w Kościele bohaterskie matki, które zdecydowały się oddać życie za swoje nienarodzone dzieci, że wybrały życie, choć MOGŁY wybrać inaczej? Żeby wybrać dobrze, też trzeba być wolnym. Zaryzykowałabym twierdzenie, że świętość jest w ogóle niemożliwa bez wolności wyboru. Nikt przecież nie zostanie kanonizowany np. za niebicie żony, ponieważ jest to coś, czego prawo wyraźnie zabrania. HEROIZM to jest WIĘCEJ, niż prawo może wymagać od wszystkich.
Kiedyś ktoś mnie w związku z tym zapytał, czy chciałabym, żeby prawo dawało także mężowi prawo opuszczenia chorej małżonki, lub dzieciom- matki staruszki? Bo nie da się ukryć że opieka nad takimi osobami również czasami może wymagać heroizmu. Oczywiście takie sytuacje są moralnie naganne, pragnę jednak zauważyć, że nikt ich nie penalizuje. Bo do miłości nikogo przymusić nie można. A jako żona i matka zdana na pomoc ze strony swoich najbliższych dodam jeszcze, że nie chciałabym, aby mój mąż MUSIAŁ (pod rygorem kary) się mną opiekować. Wolałabym, żeby sam chciał…
Kiedyś czytałam książkę węgierskiej autorki Magdy Szabo pod znamiennym tytułem „Tylko sam siebie możesz ofiarować.” Ano, właśnie. I to właśnie o tę wolność wyboru w sytuacjach ekstremalnych (a wcale nie o prawo do niczym nieograniczonej aborcji, jak się wydaje naszym hierarchom i Marcie Lempart, do której jeszcze później wrócę) walczą dziś w większości kobiety na ulicach.
W zdecydowanej większości zresztą są to katoliczki, podobnie jak ja przeciwne aborcji. A jednak protestują, ponieważ czują, że tym razem sprzymierzona z Kościołem władza przekroczyła jakąś bardzo istotną granicę: że chce je pozbawić autonomii sumienia. A przecież wierzymy, że wolną wolę dał nam sam Bóg. Tak więc występowanie w jej obronie NIE JEST „grzechem”, którym próbują straszyć protestujących niektórzy duchowni. Ci ludzie nie występują (w większości) przeciw Bogu ani nawet przeciwko nauczaniu Kościoła w sprawie aborcji. A tylko przeciwko zastępowaniu przez prawo ludzkich sumień. (Na co zresztą zwracają uwagę i co mądrzejsi duchowni: Kościół abdykował z misji kształtowania wrażliwości moralnej narodu, wyręczając się w tym państwem i prawem)
Jako (wciąż jeszcze) katoliczka mam za złe mojemu Kościołowi, że nie chce widzieć w tych kobietach swoich „owieczek” (niechby i nawet „zagubionych”) do których trzeba wyjść. Nawet narażając się na „męczeństwo.” Widzi w nich tylko swoich wrogów, jakieś „szatańskie siły”, przed którymi trzeba bronić kościołów. To tchórzostwo i niestety kolejna próba zastąpienia rzetelnej ewangelizacji bezduszną legislacją. Tak! Bo prawo, które nie dopuszcza żadnych wyjątków od ogólnych zasad, łatwo staje się bezduszne i nieludzkie.
Ja jestem naprawdę BARDZO pro-life (jako osoba niepełnosprawna nie mogę inaczej), ale takie historie jak z Irlandii, gdzie lekarzom nie wolno było interweniować nawet w trakcie trwającego poronienia (i w efekcie kobiety umierały wraz ze swoimi nienarodzonymi dziećmi) rozdzierają moje serce.
I niech mi ktoś wyjaśni, dlaczego te kobiety zamiast ’Won od naszych kościołów, wiedźmy!” nie usłyszą z ust swoich pasterzy raczej czegoś w rodzaju: „Drogie siostry, wspólnota Kościoła rozumie Wasz strach i ból. Obiecujemy, że wszyscy, duchowni i świeccy, będziemy Was solidarnie wspierać w trudnym macierzyństwie. Przyrzekamy, że żadna z Was nigdy nie zostanie z tym sama.’? Dlaczego nigdy nie słyszałam w kościołach podobnie brzmiącego listu biskupów do rodziców dzieci niepełnosprawnych? Dlaczego Kościół nie poparł zdecydowanie strajku tych rodziców w Sejmie? (Ba, słyszałam nawet duchownych, którzy w ostrych słowach ten protest krytykowali). Dlaczego to wszystko budowane jest od komina? Dlaczego w Polsce nie mamy odpowiedniej liczby hospicjów perinatalnych, opieki wytchnieniowej, dostępu do leczenia i rehabilitacji – ale za to mamy faktyczny zakaz aborcji? Cieszmy się, hosanna! Dlaczego, dopóki się chore dziecko nie urodzi, jego życie jest sprawą wszystkich – rządu, państwa, Kościoła, Trybunału Konstytucyjnego i pani Wiesi z kółka różańcowego? Po narodzinach natomiast to już tylko sprawa jego rodziców (a najczęściej samej kobiety, bo 80% ojców „daje nogę” w takiej sytuacji). Jako osoba niepełnosprawna i mama naprawdę wolałabym, żeby było odwrotnie.
Ale nie, drodzy Państwo – nic z tych rzeczy. Kościół nie chce być czułą i troskliwą matką, pochylającą się nad swoimi dziećmi i gotową przynajmniej ich wysłuchać. Nie. Kościół wymaga, żąda i straszy (grzechem). Czytam, że „rolą rodzica jest prowadzić dziecko, a nie podążać za nim.” No, tak – a zatem traktuje się kobiety jak wieczne dzieci, niezdolne podjąć samodzielnej decyzji w sumieniu. A przecież podobno (tak mnie uczył mój ostatni spowiednik, filozof i etyk) w Kościele po to się 'wychowuje” ludzi, żeby w pewnym momencie można już było przestać ich prowadzić?
I przecież, na Boga, jeśli w 38-milionowym kraju było tylko około 1000 aborcji ze względu na ciężkie uszkodzenie płodu rocznie, to chyba znaczy, że nikt nie wykonywał ich pochopnie – i że Polki są świadome tego, jak poważna i trudna jest to decyzja? Więcej zaufania do kobiet, proszę! I nie, wcale nie chodziło tu głównie o te urocze dzieci z Zespołem Downa (o których wyłącznie mówi Kaja Godek -mimo że zawsze jej broniłam , to jej upubliczniona w mediach rozmowa z synem nieco mnie przeraziła: KTO mówi dziecku z trisomią „mamusia załatwiła, że już nie można zabijać takich jak ty”?) Chciałabym zauważyć, że, w przeciwieństwie do niektórych krajów świata, takich jak Dania i Islandia, te dzieci jednak w większości się u nas rodzą. Chodzi raczej o naprawdę dramatyczny wybór: nie między życiem a śmiercią, tylko między śmiercią a śmiercią. Kiedy dziecko umrze tak czy inaczej… Któż mógłby zmusić matkę (rodziców) do dokonania takiego wyboru?
Ale biskupi zachowują się wypisz- wymaluj tak, jak nowotestamentowi 'uczeni w Piśmie i faryzeusze: nakładają na innych ciężary nie do uniesienia, a sami jednym palcem ruszyć ich nie chcą. Nie dziwię się zatem, że coraz więcej ludzi deklaruje chęć opuszczenia TAKIEGO Kościoła. Bo nie znajdują w nim wsparcia, a TYLKO wygłaszane ex cathedra nakazy i zakazy. Jeżeli już nie tylko osoby, które nigdy Panu Bogu zbytnio się nie naprzykrzały, ale nawet bardzo niegdyś zaangażowane, jak dawna 'hipsterkatoliczka’ Jola Szymańska ogłaszają publicznie, że nie chcą być dłużej kojarzone z Kościołem katolickim, to, cytując klasyka, „wiedz, że coś się dzieje”.
Jeżeli o mnie chodzi, nie zamierzam nigdzie odchodzić. Dobrze mi tu, gdzie jestem. Choć pewnie jest mi dziś dużo łatwiej, niż innym, bo nigdy nie byłam przesadnie ortodoksyjna. Zawsze byłam w wierze trochę jak kot chodzący własnymi drogami. Chociaż muszę przyznać, że i we mnie coś się gotuje, gdy słyszę np. biskupa Deca, który mówi, że „przyjęcie każdego życia to jest coś, na co powinno być NAS stać.” Mam wtedy szczerą ochotę zapytać, ile śmiertelnie chorych dzieci ksiądz biskup urodził? Na śmierć ilu z nich patrzył?
Mam wrażenie, że biskupi są świetnymi specjalistami w zarządzaniu heroizmem INNYCH LUDZI (zwłaszcza kobiet). A sami nawet jednym palcem ruszyć nie chcą. Bohatersko cierpią na pluszowym krzyżu. A przecież gdyby teraz ogłosili, że sprzedadzą swoje prywatne rezydencje i limuzyny, by wspomóc ośrodki dla osób niepełnosprawnych lub dobrowolnie się opodatkują do końca życia na pomoc matkom z takimi dziećmi – mogłoby być całkiem inaczej… Gdyby biskupi dali cokolwiek od siebie, zyskaliby moralne prawo, aby się wypowiadać. Nie wcześniej.
***
Czy zatem wszystko, co napisałam powyżej, oznacza, że w pełni popieram postulaty Strajku Kobiet? Ależ skądże znowu!
Ja jestem tylko za niezmuszaniem prawem do heroizmu. Za autonomią sumienia w najtrudniejszych przypadkach. Bo już słyszę, że Kaja Godek szykuje się do obalenia kompromisu także w kwestii ciąż z gwałtu. Teraz zresztą powinno pójść jej łatwiej: skoro nawet śmiertelnie chorych dzieci w Polsce nie zabijamy, dlaczego mielibyśmy zabijać te z gwałtu, które przecież mogą urodzić się zdrowe i normalne, powiedzą. Już mówią. Tylko że jeśli prawne zmuszenie kobiety do urodzenia dziecka, którego ona wcale nie chciała mieć, nie jest zaprzeczeniem jej podmiotowości i człowieczeństwa, to ja już nie wiem, co nim jest. No, tak. Wystarczyło wyjąć tylko jedną cegiełkę z misternie wyważonej budowli, by całość zaczęła się sypać jak domek z kart. Ale i w tym wypadku, powtarzam, jestem raczej za świadomym moralnym wyborem, niż „za aborcją.”
I czego się boję, i ja i wielu innych komentatorów, to, że wahadło, zbyt teraz przegięte w prawą stronę, odbije z całą siłą w stronę przeciwną. I będziemy tu mieli prawdziwą aborcyjną „wolną amerykankę”, czego zalążki już niestety widzę na ulicach. Z każdym dnie obie strony coraz bardziej się radykalizują (już nawet rozsądne kiedyś osoby przysyłają mi różne przedziwne teorie spiskowe…) Nie podoba mi się to. Musimy jak najszybciej przywrócić poprzedni stan prawny, bo będzie tylko gorzej.
A jeśli pani Marta Lempart sądzi, że marzeniem wszystkich kobiet, które biorą udział w tych protestach jest rzeczywiście to, by aborcja była dostępna na każdym rogu jak świeże bułeczki, to też się grubo myli. Nie podoba mi się jej tendencja do wykluczania wszystkich, którzy choć trochę się z nią nie zgadzają. Oczywiście wszystko w imię nowej, lepszej Polski, otwartej dla wszystkich? Ostatnio kazała wyp… Szymonowi Hołowni. Nie w moim imieniu!
Kto pani Marcie dał prawo do wypowiadania się w imieniu wszystkich uczestniczek protestu? Te kobiety mają bardzo RÓŻNE poglądy! I kto wybrał tę Radę Konsultacyjną strajku w takim składzie? Bo przecież nie została ona wyłoniona demokratycznie?
Nie podobają mi się wszechobecne podczas tych protestów wulgaryzmy. Nie podoba mi się, że słuchają ich dzieci. Swojego dziecka bym nigdy na taką demonstrację nie zabrała. Na marsz Niepodległości czy na manifestację pro-life, gdzie są zdjęcia porozrywanych płodów też zresztą nie. A już wciskanie 2-3-letnim dziewczynkom do rączek transparentów w rodzaju – 'Mój brzuch, moja sprawa!” uważam za wyjątkowo perfidny rodzaj manipulacji. Ta sprawa jeszcze nie powinna ich dotyczyć! Błagam, nie wciągajmy dzieci w światopoglądowe wojny dorosłych!
Inną obok dzieci grupą instrumentalnie wykorzystywaną przez obydwie strony sporu są oczywiście osoby niepełnosprawne, co nie ukrywam, boli mnie najbardziej. Mam wrażenie, że każda ze stron ma wręcz „własnych” niepełnosprawnych, którzy mówią dokładnie to, co dana grupa właśnie chciałaby usłyszeć. Trochę podobnie, jak podczas niedawnych protestów LGBT – nagle się okazało, że prawie każdy ma jakiegoś „znajomego geja”. Albo lesbijkę.
Od dawna też nie nasłuchałam się tylu przykrych słów na temat „roślinek z porażeniem mózgowym” , co w ciągu kilku ostatnich dni. I proszę mi znów nie tłumaczyć, że to nie o mnie chodziło. Bo to mniej więcej tak, jakby osobie homoseksualnej tłumaczyć, by „nie brała do siebie” słów o tęczowej zarazie. W każdym razie BLIŻEJ mi do tych, których nazywacie „roślinkami” niż do tych niby zdrowych i normalnych. Jestem jedną z nich. A skoro oni nie mogą mówić, ja będę mówiła za nich…
W dodatku mam wrażenie graniczące z pewnością, że niezależnie od tego, kto wygra w tej wojnie, sytuacja osób niepełnosprawnych wcale się nie poprawi. Bo ich los tak naprawdę NIKOGO nie interesuje. Oni są tylko… my jesteśmy tylko…mięsem armatnim, przy użyciu którego można grać na emocjach i nawalać w przeciwnika. Przykre, ale prawdziwe. Bo czy ktoś mógłby mi wyjaśnić, co realnie zakaz aborcji – lub nieograniczony dostęp do niej – zmieni w moim życiu tu i teraz?
Być może się zdziwicie, ale już narodzone dzieci niepełnosprawne nie potrzebują takiego czy innego prawa aborcyjnego, tylko realnej POMOCY. Od miesięcy nie mogę na przykład (nawet za opłatą) znaleźć nikogo, kto by mi zrobił prasowanie dwa razy w tygodniu. A to przecież w sumie jest drobiazg, prawda?
Nie podobają mi się wulgarne napisy na murach zabytkowych świątyń. I nie wiem, czym komu zawiniły siostry klauzurowe, że pomazano im klasztor? One się nie mieszają w politykę – one się tylko modlą…
Na szczęście w tym wszystkim zdarzają się i zabawne momenty – jak wtedy, gdy wokół tarnobrzeskiego kościoła oo. dominikanów zebrała się grupka rosłych młodzieńców z tzw. Straży Narodowej, gotowych „bronić” klasztoru, którego nikt nie atakował. Przeor zadzwonił na policję, żeby sobie zabrała tych samozwańczych „obrońców”, bo on żadnej ochrony nie potrzebuje. Taka mała rzecz, a cieszy…
Co ciekawe, inicjatywę tę odrzucili wówczas nad podziw zgodnie Ludwik Dorn (poseł PiS), Marek Dyduch (SLD), arcybiskup Tadeusz Gocłowski i oczywiście Leon Kieres, szef IPN.
