Sympto-więcej niż „apka.”

Wraz z rozwojem nowoczesnych technologii namnożyło się także programów komputerowych i aplikacji mobilnych „do NPR”. Zarówno w systemie Android jak w Google Play (dla Windows Phone) znaleźć można od metra różnego typu „kalendarzyków intymnych”, popularnie nazywanych „apkami” do planowania ciąży lub do „wyliczania dni płodnych.”

Niektóre z nich są nawet darmowe, choć za bardziej zaawansowane wersje (‚pro”) na ogół trzeba już zapłacić.

Niestety – i piszę to z pełną odpowiedzialnością, jako że wypróbowałam wiele z nich – jakość, a co za tym idzie, skuteczność przeważającej ich części pozostawia wiele do życzenia.

Najczęściej opierają się one po prostu na przestarzałej metodzie Ogino-Knaussa (kalendarzykowej), tj. na teoretycznych, matematycznych wyliczeniach terminu możliwej owulacji, czego NIKT już dziś nie poleca i co nie ma NIC wspólnego z nowoczesnymi metodami NPR.

Dość powiedzieć, że – przy moich nieregularnych cyklach – jedna z takich aplikacji wyznaczyła mi, a jakże, „okres płodny”, trwający równiutko przez cały cykl, co, oczywiście, jest biologicznie niemożliwe.

Straciłam już zatem nadzieję, że znajdę w tym gąszczu bezużytecznych „kalendarzyków” cokolwiek, co choć trochę ułatwiłoby mi stosowanie PRAWDZIWEGO NPR – kiedy to, przy okazji zakupu nowego smartfona, przeglądając aplikacje w poszukiwaniu czegoś zupełnie innego, przypadkowo natrafiłam na coś, co niepozornie zatytułowano „sympto.”

I ze zdziwieniem zorientowałam się, że jest to coś więcej (coś innego) niż kolejny „kalendarzyk.” Pierwsza, zdaje się, rzetelna propozycja dla kobiet chcących stosować „ekologiczną” antykoncepcję – czy to w wersji gruntownie przejrzanej i ulepszonej (co należy rozumieć jako:uproszczonej) metody objawowo-termicznej (w języku aplikacji zwanej „symptotermią”) czy też korzystając z metody Billingsów.

Aplikacja jest zupełnie darmowa (bez żadnych opcji płatnych dodatkowo), a każda użytkowniczka posiada w systemie indywidualne konto zabezpieczone hasłem (ze zdziwieniem skonstatowałam, że dla niektórych jest to wada – dla mnie taka ochrona moich, bądź co bądź, intymnych, danych jest raczej zaletą…)  i na początek otrzymuje możliwość 15-dniowych bezpłatnych konsultacji z przeszkoloną ekspertką w zakresie metody. Później można, rzecz jasna, opłacić sobie dalsze konsultacje na miarę własnych potrzeb.

Nie jest to niestety tania przyjemność, bowiem sympto zostało opracowane przez specjalistów ze szwajcarskiej SymptoTherm Foundation (we współpracy z Instytutem Rötzera – twórcami metody naturalnej o najwyższej, jak dotąd, skuteczności)   – i wszystkie ceny podawane na stronie są skalkulowane we frankach szwajcarskich.

Jednakże, na szczęście, długotrwałe szkolenia mogą się okazać niepotrzebne, ponieważ aplikacja została stworzona tak, aby bez przeszkód mogły z niej korzystać zarówno kobiety mające już pewne doświadczenie w obserwacjach (tym zalecam wpisanie do sympto danych z uprzednio zanotowanych cykli – specjaliści z Fundacji za darmo zweryfikują ich poprawność) – jak i te, które dopiero chciałyby rozpocząć swoją przygodę z naturalną antykoncepcją.

Sympto specjalnie dla nich posiada tryb szkoleniowy (ustawiony jako domyślny), który dzięki systemowi odpowiednich wskazówek, komunikatów i ostrzeżeń (po polsku!) przeprowadzi je przez cały okres nauki. Zaleca się pozostanie w tym trybie przez co najmniej 6 miesięcy – jednakże użytkowniczka, która uzna, że jest już na to gotowa, może w każdej chwili zmienić tryb działania aplikacji na „zaawansowany” – i korzystać z niej w pełni samodzielnie.

Na stronie www.sympto.org jest ponadto dostępny darmowy podręcznik-przewodnik do metody w wersji elektronicznej, w którego powstawaniu (i mówię to z dumą) i ja miałam swój niewielki udział.

Istnieją również odmienne sposoby postępowania w zależności od wybranego przez kobietę CELU prowadzenia obserwacji – od tego, czy chce ona „tylko” poznać swój cykl, uniknąć ciąży czy też stara się właśnie o dziecko.

Aplikacja posiada także dwa odrębne tryby dla kobiet karmiących piersią (karmienie pełne bądź mieszane) oraz dla kobiet w wieku okołomenopauzalnym. Przy okazji, dopiero z sympto dowiedziałam się, że opisywana przeze mnie w innym miejscu metoda LAM („antykoncepcyjne karmienie piersią”) zachowuje swoją blisko 100% skuteczność jedynie przez 84 dni od chwili porodu (a nie, jak podaje wiele źródeł, przez pierwsze 6 miesięcy  życia dziecka, „o ile wcześniej nie wystąpiła miesiączka”), nawet, jeśli niemowlę cały czas karmione jest w sposób pełny.

Ufam w tej sprawie ekspertom z sympto, ponieważ ich przysłowiowa „szwajcarska dokładność” nigdy dotąd mnie nie zawiodła.

Działanie aplikacji jest niezwykle proste – interpretuje ona cykl w oparciu o kilka podstawowych informacji wpisywanych przez użytkowniczkę, takich jak temperatura ciała po przebudzeniu (z tolerancją do 0,5 godziny w każdą stronę, co jest niezwykle wygodne – temperatura nie musi być wcale mierzona „co do sekundy!”- i nie musi być nawet mierzona przez cały cykl – założeniem twórców aplikacji jest „tylko minimum niezbędnych danych”) i obserwacje śluzu szyjkowego. I tu kolejne ułatwienie: nie trzeba już zastanawiać się dokładnie nad każdą cechą tego śluzu (w aplikacji eufemistycznie nazywanego „eliksirem”, co jest zapewne mniej odstręczające dla niektórych osób) – wystarczy umieć określić (przy pomocy odpowiednich ikon) czy wydaje się on nam „bardziej” czy „mniej” płodny – czy też może nie ma go chwilowo wcale. Z tej ostatniej opcji mogą z powodzeniem korzystać także te kobiety, które – tak jak ja – mają jakiś rodzaj wydzieliny występującej nieprzerwanie przez cały cykl. Wówczas używa się ikon oznaczających śluz szyjkowy jedynie w dniach występowania wyraźnie płodnego „eliksiru.”

Sprawdziłam na sobie, że nie ma to najmniejszego wpływu na skuteczność antykoncepcyjną sympto – po wpisaniu do aplikacji zachowanych danych z mojego cyklu ciążowego wyszło jak byk, że dzień, który (z powodu braku wyraźnych objawów płodności, co w sympto oznaczyłam „kreską”) sama uznałam za „jeszcze niepłodny” – był już jednak dniem z niewielką szansą na poczęcie… Szansa ta, jak wiadomo, zmaterializowała się w postaci naszego najmłodszego syna.

Istnieje też możliwość zapisywania obserwacji zmian w szyjce macicy, nie jest to jednak konieczne.

Poszczególne fazy cyklu aplikacja oznacza przejrzystymi kolorami i symbolami graficznymi (to dla osób dotkniętych daltonizmem:)) – różowym ze słoneczkiem (faza niepłodności przed owulacją), niebieskim (okres płodny), błękitnym (dni najwyższej płodności w okolicach owulacji) oraz żółtym ze słoneczkiem. (Okres absolutnej niepłodności poowulacyjnej).

Sympto należy do grupy tzw. metod FAM – co oznacza, że twórcy aplikacji pozostawiają użytkowniczkom decyzję o sposobie przeżywania czasu płodności – dopuszczają w tym czasie stosowanie przez partnerów barierowych metod antykoncepcyjnych (takich jak prezerwatywy czy błony dopochwowe) – zastrzegając jedynie, że nawet „zabezpieczone”  współżycie  w dniach najwyższej płodności może wiązać się z ryzykiem poczęcia.

Dlatego też w czasie płodnym na ekranie powitalnym aplikacji można zobaczyć (według własnego wyboru) – albo buźkę dziecka na niebieskim/błękitnym tle, albo też symbol prezerwatywy. Z kolei ta sama buzia dziecka na żółtym tle będzie wskazywać na to, że użytkowniczka najprawdopodobniej zaszła w ciążę. (W tym wypadku sympto wyświetli również informację o przybliżonej dacie porodu – i będzie to przybliżenie dokładniejsze, niż standardowo stosowane przez lekarzy, ponieważ wyliczone na podstawie ostatniej owulacji, a nie pierwszego dnia ostatniej miesiączki.)

Chyba każda z kobiet, która kiedykolwiek próbowała stosować metody oparte na samoobserwacji, odczuwała czasami potrzebę, aby ktoś jej powiedział z niewzruszoną pewnością:” Tak, teraz już jesteś niepłodna!” I  jestem głęboko przekonana, że sympto daje właśnie taką możliwość.

Jego twórcy deklarują skuteczność na poziomie pigułki antykoncepcyjnej – i jak twierdzą, dotąd nie było przypadku, by jakaś kobieta procesowała się z Fundacją z powodu ciąży wynikającej z nieprawidłowych wskazań programu.:)

symptofree

 

Źródło obrazka: www.sympto.org

Internetowe i mobilne aplikacje do NPR.

Po wpisaniu w wyszukiwarkę Google frazy „kalendarz dni płodnych” (lub podobnej) pojawi się bez mała 300 tysięcy wyników.

Niektóre strony nawet reklamują się zachęcająco:” Dni płodne i niepłodne to temat, który jest obiektem zainteresowania wszystkich kobiet.  Nasz kalendarz dni płodnych to kompendium wiedzy na ten temat…”

Niestety, w większości przypadków jest to… guzik prawda, ponieważ większość programów tego typu (nieważne, czy nazywają się „kalendarz płodności”, „kalendarzyk owulacyjny”, „kalendarz intymny”,  „kalkulator menstruacji”, „cyfrowy kalendarzyk małżeński”, czy też jeszcze jakoś inaczej) bazuje na „regule Holta” – czyli po prostu na regułach „kalendarzyka” (że przypomnę: początek MOŻLIWEJ fazy płodności to „liczba dni najkrótszego cyklu kobiety minus 21 dni”; koniec – „liczba dni najdłuższego cyklu minus 10 dni.”).

A „kalendarzyk”, jak tu już wielokrotnie powtarzałam – i powtórzę raz jeszcze, bo prawdy nigdy dość – nie powinien być w ogóle zaliczany do współczesnych metod planowania rodziny!

Dość powiedzieć, że jeden z owych kalkulatorów, gdy „zobaczył” moje nieregularne cykle, wyliczył, że w moim przypadku faza „potencjalnie płodna” trwa 80 dni, co jest, naturalnie, fizjologicznie niemożliwe!:) Przepraszam, ale nie jestem słonicą…:)

Wiele z tych programów nie ma zresztą w ogóle opcji obliczeń dla cykli krótszych niż 28 lub dłuższych niż 35 dni – jak gdyby takowe w ogóle się nie zdarzały…

Zatem, chociaż mogą być przydatne przy IDEALNIE regularnych cyklach (ale, szczerze powiedziawszy, takie to ja widziałam tylko w encyklopedii – u każdej kobiety mogą występować wahania w długości cykli od 3 do 7 dni, które nie świadczą jeszcze o żadnej „nieregularności”. Tzn. że zdrowa kobieta, która zazwyczaj ma wszystkie cykle o „książkowej” długości 28 dni, może od czasu do czasu mieć np. jeden cykl 21-lub, dla odmiany-35-dniowy. Jeśli te różnice wynoszą od 8 do 20 dni, mówimy o cyklach „umiarkowanie nieregularnych”, a powyżej 20 dni – o znacznej nieregularności cykli.), to jednak są mało przydatne dla większości kobiet.

Sami producenci tychże zresztą zastrzegają, że „prognozowana owulacja i dni płodne nie muszą pokrywać się z rzeczywistą owulacją i dniami płodnymi”, za co, oczywiście, oni nie ponoszą żadnej odpowiedzialności. Ha, skoro tak, to ja nie wiem, po co komu w ogóle takie urządzenie?

Ja w każdym razie z równą „precyzją” mogłabym tak „obliczać” swoją płodność chuchając w szklaną kulę , a „na oko”, jak mówi popularne powiedzenie, to tylko chłop w szpitalu umarł…:P

A utożsamianie wszystkich tych „kalendarzyków” i „kalkulatorów” z NPR szkodzi tylko wiarygodności tego ostatniego.

Wraz z rozwojem techniki pojawiły się także liczne wersje mobilne takich aplikacji – sama przetestowałam kilka z nich i widzę właściwie tylko jeden plus: możliwość prowadzenia wykresu temperatury (co jest ważne zwłaszcza dla początkujących) w komórce czy na tablecie.

Sama zaczęłam (po latach przerwy) prowadzić sobie taki wykres w komórce, żeby się naocznie upewnić, czy nadal mam jeszcze cykle płodne (owulacyjne – z wyraźnym, stałym wzrostem temperatury w III fazie), czy też może, nie daj Boże, zaczynam już przekwitać. :)

Niestety, niezależnie od tego, na co akurat wskazuje wykres czy też własne obserwacje, większość tego typu aplikacji tak czy inaczej wylicza dni płodne „z automatu”, bazując na tej nieszczęsnej regule Holta. Program, który mam aktualnie w telefonie, obliczył np. że w przyszłym miesiącu będę „potencjalnie płodna” przez jedyne 21 dni!

Oczywiście, w porównaniu ze wspomnianą na początku liczbą 80 dni jest to pewien postęp, ale jak na moje potrzeby jest to i tak dużo za dużo.:) Tym bardziej, że w rzeczywistości dni płodnych jest tylko 7-10 w każdym cyklu.

Być może nieco lepsze są PŁATNE aplikacje tego typu – te mają z reguły słowo „premium”, „plus” lub „pro” w nazwie – ale nie mogę tego stwierdzić z całą pewnością, gdyż zawsze żal mi było moich ciężko zarobionych pieniędzy na taki wydatek.

Jeśli jednak mogę coś radzić: jeżeli już koniecznie chcecie korzystać z takich „zabaweczek”, wybierajcie raczej te, które dają użytkowniczce możliwie najwięcej możliwości notowania objawów, prowadzenia notatek i samodzielnej interpretacji.

Pomoce do prowadzenia „e- obserwacji” (niestety, zazwyczaj też w opcji „premium”) oferują także portale, poświęcone NPR, takie jak chociażby www. 28dni.pl czy Promama.pl.

UWAGA: Opisane tu „kalkulatory płodności” należy odróżnić od „komputerów cyklu” (takich, jak choćby LadyComp czy CycloTest2Plus, że wymienię tylko dwa najpopularniejsze modele). Tego typu urządzenia nie bazują na matematycznych „wyliczeniach” tylko na bardzo dokładnej analizie wprowadzonych danych (cykli użytkowniczki) i osiągają dokładność przekraczającą 99%.

A tak w ogóle, to kto dziś jeszcze używa termometru rtęciowego do NPR?:) Zdjęcia, takie jak to (od których też się roi w Internecie!) to kolejny stereotyp!:)