Tocząca się ostatnio dyskusja o „krzyżu w Sejmie” (nie chciałam o tym pisać, tym bardziej, że o polskich „wojnach krzyżowych” pisałam tutaj już co najmniej TRZY razy. Osobiście uważam, że obecność symboli religijnych w miejscach publicznych – czy to parlament, czy szkolna klasa – winna być przegłosowana przez tych, którzy tam pracują. I jeśli ONI sobie tego życzą, to dlaczego nie?) jest tak naprawdę dyskusją o miejscu Kościoła w świecie współczesnym.
Czy Kościół powinien zostać ściśle ograniczony do sfery „sacrum” (modlitwa i sakramenty) i nie wypowiadać się publicznie w żadnej innej kwestii? Czy jednak nie doszlibyśmy w ten sposób do sytuacji, jaka miała miejsce w Szwecji, gdzie – pisałam już o tym wielokrotnie… – aresztowano pastora zielonoświątkowego za głoszenie na kazaniu, że zgodnie z Biblią stosunki homoseksualne są grzechem? Albo jak w Holandii, gdzie tamtejsza minister zdrowia podpisywała ustawę o eutanazji w sam Wielki Piątek, z szyderczym komentarzem: „Wykonało się!” (Czy doprawdy było to konieczne? Bez tych słów prawo nie weszłoby w życie?) – a żaden z tamtejszych biskupów nawet nie miauknął?
Jest taka książka, „Dziecko pokuty” Francine Rivers. Opowiada ona historię zgwałconej studentki, która zastanawia się, czy dokonać aborcji. Znękana wątpliwościami, idzie w końcu po poradę do liberalnego duchownego (rzecz dzieje się w Stanach), który z racji swoich „życiowych” poglądów jest bardzo lubiany przez młodzież. A ten jej odpowiada:„Cóż, moja droga, skoro nasze PRAWO tego nie zabrania… Sama zdecyduj!” Czy tak ma wyglądać „poradnictwo duchowe” ery ponowoczesnej?:) Jeśli tak, to wcale się nie dziwię, że np. Niemcy chętniej szukają wskazówek u filozofów, niż u swoich pastorów…
Prawo jest prawem – i jakiekolwiek by było, chrześcijanie mają obowiązek go słuchać bez szemrania?
Czy Kościół ma być również instytucją charytatywną, karmić głodnych i opiekować się starcami (skoro już sprzeciwia się eutanazji)? Nie tak dawno niezawodna prof. Środa rzuciła prosto w twarz s. Małgorzacie Chmielewskiej, że w NORMALNYM kraju taka działalność jak jej byłaby niepotrzebna, gdyż wszystkie potrzeby obywateli zaspokajałoby Państwo… Niech pani profesor powie to ponad milionowi Hiszpanów, których codziennie żywi tamtejsza Caritas…
Przypomina mi się tu zaraz scena z pewnego filmu o Matce Teresie – gdy ona i jej siostry zajęły na pierwsze schronisko opuszczony budynek przy hinduskiej świątyni, wywołało to gwałtowny protest ze strony Hindusów. Domagali się oni natychmiastowego usunięcia „głosicielek obcej wiary” z terenu bogini. Wezwany na miejsce prefekt policji, gdy wszedł do środka i zobaczył, jak zakonnice opatrują trędowatych i umierających, wyszedł do
tłumów i powiedział:
„Zgoda! Zgoda! Usunę te kobiety! Ale pod warunkiem, że wasze żony, siostry i matki przyjdą tu, aby je zastąpić!”
Muszę zaraz dodać, że jestem w zasadzie zwolenniczką podatku kościelnego, choć wiem, że prawdopodobnie w pierwszym okresie wywoła to (podobnie, jak stało się w Niemczech tuż po jego wprowadzeniu) falę „fałszywych apostazji.” Najłatwiej zniszczyć czyjąś wiarę sięgając do jego… portfela (co polecam również pod rozwagę księżom, mającym szczególną słabość do pieniędzy).
Kościół powinien być finansowany z darowizn wiernych – co do tego chyba wszyscy się zgadzają. Zresztą, co komu do tego, na co JA wydaję MOJE pieniądze?:) Kogo w ten sposób „okradam” i z czego?
Zdaję sobie sprawę z faktu, że obecnie finanse Kościoła nie są przejrzyste – a powinny być. Bałabym się jednak wprowadzenia do kruchty kas fiskalnych – jeśli bowiem Kościół zrozumiemy tylko jako zwykłego „dostawcę usług duchowych”, to czy nie spowoduje to w następstwie powstania mentalności typu „klient płaci i wymaga”?
Skoro to tylko taki metafizyczny supermarket, z którego każdy może sobie wybrać to, co mu odpowiada, to może na przykład skasujmy (w ramach promocji!) kilka z dziesięciorga przykazań? Na początek te najbardziej „nieżyciowe”, jak szóste i dziewiąte… 🙂
Z drugiej strony – zastanawiam się poważnie, czy Kościoły naprawdę powinny utrzymywać się TYLKO z wpływów własnych. Przecież wiele z obiektów sakralnych to także dobro kultury ogólnoludzkiej – religia stanowi dla człowieka potężne źródło inspiracji artystycznej. I pamiętam, jak bolało mnie serce (jako historyczkę!), kiedy we Francji widziałam niszczejące świątynie z X i XI wieku… Parafii nie stać na ich renowację.
Oczywiście, moglibyśmy spieniężyć np. Pietę Michała Anioła i nakarmić za to wielu głodnych ludzi – ale obawiam się, że byłaby to „sztuka na raz.” Mam poważne wątpliwości, czy na dłuższą metę świat rzeczywiście stałby się od tego lepszy…
A wyznaniowe szkoły i instytucje wychowawcze (takie, jak ta, w której pracował kiedyś P.) – czy nie wyręczają w jakiejś mierze PAŃSTWA w jego obowiązkach? Jakaś pomoc (w podobnej wysokości, jak dla wszystkich innych organizacji pozarządowych) im się zatem należy. Ja sama, jako wychowanka renomowanej szkoły katolickiej, jestem przekonana, że zwróciłam już społeczeństwu z nawiązką to, co dopłaciło do mojej edukacji w formie subwencji oświatowej. A co dopiero mówić o moich szkolnych koleżankach, które są wziętymi naukowcami, dziennikarkami, prawniczkami, lekarkami…
Muszę przyznać, że zabolały mnie trochę niedawne słowa Janusza Palikota, który nazwał Kościół katolicki w Polsce „agenturą Watykanu.” Jakoś dziwnie przypomniało mi to – toutes proportions gardées!-to, co mówiono o Żydach w 1968… Czy i mnie każą w końcu wybierać, z której ‚ojczyzny’ jestem? 🙂